Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Życie codzienne osób duchownych i zakonnych w miejscach odosobnienia w Europie Środkowo-Wschodniej (1945-1989)” – Kraków, 21 listopada 2013 r.

Międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Życie codzienne osób duchownych i zakonnych w miejscach odosobnienia w Europie Środkowo-Wschodniej (1945-1989)” odbywa się w ramach podjętego przed kilku laty projektu badawczego „Kościół w okowach” skupiającego historyków, socjologów, politologów i teologów zajmujących się dziejami kościołów i związków wyznaniowych działających pod reżimem komunistycznym w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Religia traktowana była przez komunistów jako wroga ideologia, Kościół katolicki jako ośrodek szpiegowski zachodniego imperializmu, a duchowieństwo i osoby zakonne jako watykańska agentura pozostająca na usługach tegoż imperializmu.

Tegoroczna konferencja została zorganizowana przez IPN Oddział w Krakowie. Należy zaznaczyć, że kolejne konferencje odbywają się naprzemiennie w Polsce oraz na Słowacji co kilka lat, a corocznie badacze dziejów kościołów i związków wyznaniowych z Europy Środkowo-Wschodniej spotykają się na seminariach i kolokwiach naukowych. Bieżąca konferencja zgromadziła przedstawicieli Kościoła katolickiego z Niemiec, Polski, Słowacji, Ukrainy i Węgier, którzy przedstawią wyniki swych badań w formie referatów oraz wypowiedzi podczas dyskusji plenarnej. Pokłosiem konferencji będzie publikacja, która ukaże się w przyszłym roku.

Referenci z Polski przybliżą zagadnienia związane z polskim ustawodawstwem komunistycznym skierowanym przeciwko Kościołowi katolickiemu, internowaniem Prymasa Tysiąclecia i jego przeżyć w świetle donosów konfidentów i według literackiej wizji współczesnych autorów. Ukażą codzienność sióstr benedyktynek wypędzonych po siedmiu wiekach nieprzerwanej działalności z opactwa staniąteckiego do Alwerni, przedstawią także warunki pobytu zakonników i sióstr zakonnych w aresztach i więzieniach.

Przedstawiciele ze Słowacji zaprezentują wyniki swych badań dotyczących internowania duchowieństwa katolickiego obrządku łacińskiego i greckokatolickiego w Czechosłowacji, a badacze ukraińscy przedstawią pobyt i duszpasterstwo, które prowadzili katoliccy duchowni w sowieckich łagrach. Z kolei historycy niemieccy podzielą się informacjami na temat prześladowania osób duchownych w NRD, podobnie jak badacze dziejów Kościoła katolickiego na Węgrzech ukażą powody internowania duchowieństwa, osadzania ich w więzieniach i warunki, w których odbywali karę.

Konferencja ma na celu przypomnienie warunków, w jakich działał Kościół katolicki w krajach rządzonych przez komunistów i ceny, którą płacili duchowni za swą bezkompromisowość i wierność Bogu oraz Stolicy Apostolskiej.