Patrząc na historię fotografii w Polsce, nie znajdujemy w zasadzie wcześniejszych przykładów tak wyraźnie artystycznych poszukiwań, jakimi były eksperymenty na tym polu podejmowane przez Wojciecha Weissa około 1900 roku.
Wystawa, prezentująca po raz pierwszy tą dziedzinę twórczości artysty, rodzi zasadnicze pytanie:co zwróciło uwagę Weissa, bardzo młodego wówczas i znakomicie zapowiadającego się malarza na nowy wymiar fotografii, dotychczas przeznaczonej do atelierowego uwieczniania portretów, lub służącej celom dokumentacyjnym w krajobrazie? Skąd również tak bliskie pokrewieństwo zdjęć robionych przez Weissa fotografiom piktorialnym impresjonistów i postimpresjonistów?
Fotografia Wojciecha Weissa ma bez wątpienia wymiar artystyczny i jest dla malarza kolejnym środkiem, który służy do momentowego zapisu silnego wrażenia – impresji, jaką wywiera na nim napotkany motyw. Tematem, zatem nie jest rzeczywistość wystudiowana, w jakikolwiek sposób sztucznie zaaranżowana, ale zobaczona szybkim przymknięciem obiektywu.
Artysta fotografuje motywy, które później pojawiają się w jego malarstwie, z czego najbardziej interesującymi przykładami są studia fotograficzne do obrazów będących apoteozą natury, takich jak: Maki i Mielizna wykonane w Strzyżowie oraz do obrazu Upał wyobrażającego torowisko kolejowe w Płaszowie. Tematem zdjęć są też znakomite kobiece studia portretowe wykonywane głównie pod światło i skapane w świetlistej aurze oraz zdjęcia plenerowe ze stadem gęsi przechadzającym się po łące, fragmenty wiejskiego podwórka, bydło pędzone z pastwiska oraz unikatowe w swym autentyźmie zdjęcia z taboru cygańskiego. Osobną grupę stanowią fotografie rodziny we wnętrzu domu, skupionej przy stole i prześwietlonej blaskiem wpadającego przez okno światła. Kamera artysty pojawia się również w przestrzeni pracowni malarskiej, uwieczniając całą, intymną atmosferę tej przestrzeni sztuki.
Wojciech Weiss posługiwał się w tym okresie aparatem fotograficznym na suche płyty szklane bromosrebrowo - żelatynowe o wymiarach 9 x 12 cm. Wykonane fotografie odbijał własnoręcznie na papierze dziennym, albuminowym, dającym ciepły sepiowy efekt.
Zachowana unikatowa kolekcja tych płyt i odbitek, daje możliwość pełnej prezentacji fotografii piktorialnej Wojciecha Weissa z okresu jego najwybitniejszych dzieł malarskich wpisanych w epokę Młodej Polski