Karol Wojtya po maturze chodzi na kremwki. 40-letni kuracjusz Pan Karol po koncertach chodzi na "creme de la creme" 51. Festiwalu im. Jana Kiepury w Krynicy
-Zdroju, czyli Spotkania z Artyst organizowane w Starym Domu Zdrojowym przez Elbiet Gadysz.
Przyszy papie, osignwszy wiek dojrzaoci, mg ju zakosztowa w kremwkach, w ktrych skadzie znajdowaa si wdka i kilka rodzynek. Pan Karol, osignwszy wiek dojrzay, nie omieszka, razem ze swoj leciw mam, zakosztowa w tych festiwalowych sodkociach, w ktrych skadzie znalaza si niemal caa festiwalowa mietanka i kilka operowych, a nawet operetkowych, rodzynek. Nie tucz, ale ucz. Przez uszy do duszy streci ich zawarto kaloryczn nasz meloman.
Elbieta Gadysz Prezesoressa Stowarzyszenia Mionikw Opery Aria, aczkolwiek nie wchodzc w rol serwujcej sodkie specjay ekspedientki wadowickiej cukierni, zachwycia jednak inn kreacj. Ambicj Gadysz byo kontynuowanie tradycji spotka z artystami znanych ju od czasw Madame de Pompadour, a na nasz grunt przeszczepionych do radziejowickich salonw hrabiw Krasiskich czy warszawskich: hr. Uruskich, hr. Kossakowskich, hrabiny Heleny Potockiej, synnej Jadwigi Dziuni Juszczewskiej-Deotymy czy buruazyjnych salonw Kronenbergw, Blochw, Epsteinw, Szlenkierw, Marconich etc. Przypomnijmy, i dawniej stowarzyszenie, ktre reprezentuje Gadyszowa nosio miano: Stowarzyszenie Mionikw Opery Krakowskiej (akronim: SMOK), jednak na skutek turbulencji z dyrekcj OK, nastpio charakterystyczne dla kobiet-modliszek odgryzienie gowy samca. Nie wszystko wic byo OK!, skoro SMOK szczez by w oparach SMOA. Niekiedy pseudodama jest jak lama. Moe oplu komentowali w (bezo)gadyszowy przewrt artyci.
Za entourage salonu artystycznego Elbiety Gadysz posuya empirowa Sala Balowa Starego Domu Zdrojowego przy krynickim deptaku. W eleganckich biedermeierowskich fotelach zasiada sama Prezesoressa oraz jej zaproszeni gocie. Jako bya hostelarka z aspiracjami musiaa si w nich czu dobrze, wszak nie raz dla swych goci szorowaa fotele, czstujc ich chochl zupy.
Festiwalowa publiczno spragniona ywego kontaktu z operowymi artystami nie wzgardzia tak apetycznym krynickim ciastkiem szczelnie wypeniajc sal. Ci, ktrzy nie pomiecili si w Starym Domu Zdrojowym, mogli zasi na krynickim deptaku i z telebimu ledzi festiwalowe jour fixey, co prawda kontentujc si owymi delicjami przez szyb ekranu. To tak samo jak patrze na truskawki z bit mietan przez witryn cukierni, a nie konsumowa wewntrz odrzek skonfundowany Pan Karol, ktremu nie udao si wejcie na jedno ze spotka.
Metafora kremwek dobrze si sprawdza, jeli mwimy o bogatym programie owych Gadyszowych salonowych spotka z artyst. Rodzynkami w owej kremwkowej masie byli tak znakomici artyci, jak: Francesco Bottigliero dyrygent, Pawe Muzyka kompozytor oraz piewacy: Agnieszka Wolska (sopran), Edyta Kulczak (mezzosopran), Wojtek miek (bas), Alexander Pinderak (tenor), Marcin Bronikowski (tenor), Yeyoung Sohn (sopran), Hubert Zapir (baryton), Tadeusz Kopacki (tenor), Joanna Moskowicz (sopran), Katarzyna Laskowska (sopran), Adam Sobierajski (tenor), Jakub Oczkowski (tenor), Katarzyna Mackiewicz (sopran) oraz go specjalny Yurij Aleksiejewicz Schwarzkopf dyrektor Pastwowego Teatru Muzycznego w Sankt Petersburgu. Wikszo spotka odbywaa si przy akompaniamencie Krzysztofa Dziurbiela, ktry swoimi wytrawnymi paluszkami doskonale ugniata i pieci ciasto klawiatury.
Nie sposb oczywicie opisa wszystkich konwersacji, dowcipnych ripost czy repertuaru, wyzwolonego z kuchennych akcesoriw, Gadyszowego salonu. Warto jednak wspomnie o tych, ktre przechodz do historii, zwaszcza ze wzgldu na swj anegdotyczny kontekst.
Wspomniany Pan Karol, ktremu nie udao si wejcie na spotkanie z Primadonn Edyt Kulczak, zosta sowicie wynagrodzony na spotkaniu z Katarzyn Mackiewiczwn. Owa, obdarzona wyjtkowym sex appealem, Primadonna, wykonujc ari Usta milcz dusza piewa z operetki Franza Lehara Wesoa wdwka, tak bardzo si rozochocia, i usiada Panu Karolowi na kolanach. Wzbudzio to wrd publicznoci oglny aplauz. Mackiewiczwna ma pikny, mocny gos, monroeow urod, sceniczny wdzik i wie, jak z tych atutw korzysta, nie tylko na scenie. To spotkane utkwio take w pamici z uwagi na obecno dyrektora Teatru Muzycznego w Sankt Petersburgu Yurija Aleksiejewicza Schwarzkopfa. Dyrektor opowiada ze swad o realizacjach scenicznych (zwaszcza operetek Hrabiny Marica, czy Bajadery Imre Klmna, w ktrych Mackiewicz-wna gra gwne role). Najciekawsze jednak zdarzenie miao miejsce za kulisami. Ot dzikujc Prezesoressie za wspaniae prowadzenie spotkania Schwarzkopf oraz prowadzcy wesp z Gadyszow koncert inauguracyjny Aria dla Krynicy, Dr Dariusz Piotr Klimczak, bez wczeniejszych ustale, jednoczenie wyrecytowali a vista na jej cze synny wiersz Aleksandra Puszkina Ja pomniu cziudnaje mgnawienije, piere da mnoj iwias Ty / kak mimalotnaje vidienie... (tum. Pamitam to cudowne mgnienie / Kiedy przede mn staa ty / Niczym ulotne objawienie / Jak nimfa z delikatnej mgy). Rusyfikacja z pereelowskiej szkoy nie posza w las...
Nie lada atrakcj Gadyszowego salonu bya Poudniowa Koreanka Yeyoung Sohn (sopran), ktra wystpia w czwartym dniu festiwalu. Chocia mam wraenie, i uroda Chinek, Japonek, Wietnamek i Koreanek jest spod jednej sztancy, to jednak Sohn wyrniaa si na podecie Sali Balowej Starego Domu Zdrojowego barw gosu i oryginalnoci (zwaszcza wykonan po koreasku Pieni dla Matki). Pawe Muzyk (nazwisko nomen omen), towarzyszcy Koreance, opowiada za o kulisach skomponowania muzyki do Requiem Katyskiego, ktre mona byo usysze w drugim dniu festiwalu. Dugi czas pisaem fragmenty do szuflady. W kocu nadszed moment, aby zrobi z tego muzyk doda Muzyk. Katowanie jednak Katyniem w wakacyjne niedzielne popoudnie nijak si miao do kiepurowego belcanto i byo komentowane przez publiczno, jako chybione repertuarowe faux pas.
Wspomnijmy jeszcze o spotkaniu po koncercie inauguracyjnym (Aria dla Krynicy z 12 sierpnia 2017, ktry Prezesoressa prowadzia z Prezessore Fundacji "Maximum" Dr. Dariuszem Piotrem Klimczakiem). Ju w pierwszym dniu festiwalu zachwyci publiczno Maestro Francesco Bottigliero dyrygujcy orkiestr Sinfonietta Cracovia i Chrem Polskiego Radia. w Woch, zakochany w Polsce i Polce, nauczy si naszego trudnego jzyka, zda egzamin pastwowy i obecnie stara si o polskie obywatelstwo. Noblista Henryk Sienkiewicz zwyk mawia, i Kady czowiek ma dwie ojczyzny: swoj wasn i Itali. Maestro Bottigliero zwyk mawia, i Kady czowiek ma dwie ojczyzny: swoj wasn i Poloni. Dyrygent wywoa tym wyznaniem gromkie brawa, wzbudzajc wrd publicznoci autentyczny aplauz i sympati. Okazuje si, i karier artystyczn mona robi nie tylko na tzw. Zachodzie. Maestro zdoby si rwnie na chwil wyznania, twierdzc, i samo dyrygowanie nadwera staw barkowy. A propos, Dr Klimczak pakujc si do Krynicy wrzuci bezwiednie do walizki rozgrzewajc ma extra strong na reumatyzm i bolce stawy, tak na vsjeliakij suczaj. Z jakime zdziwieniem odebra tu przed koncertem inauguracyjnym telefon od Maestro z zapytaniem (zadanym w bezbdnej polszczynie), czy posiada moe ma rozgrzewajc extra strong, poniewa dokucza mu staw barkowy i nie moe dyrygowa. Oczywicie Klimczak natychmiast dostarczy rzeczon ma do apartamentu dyrygenta z zaleceniem Prosz tylko uywa od pasa w gr, gdy strasznie piecze. W Gadyszowym salonie dobrze nasmarowany Maestro popisa si kilkoma kompozycjami swojego autorstwa (m.in. Canzones etc.), a towarzyszyli mu piewacy z syndromem last night: Agnieszka Wolska, Wojtek miek, Alexander Pinderak (wystpujcy poprzedniego dnia na koncercie inauguracyjnym). miek miao odpiewa swoje popisowe role basa (aria Rajmunda z opery ucja z Lammermooru Gaetano Donizettiego), za Pinderak wykona Pie Johanna z musicalu Sweeney Todd, ari Caramella z Nocy w Wenecji Johanna Straussa. Jako dedykacj dla Prezesoressy wykona ari Nemorina Una furtiva lagrima z Napoju miosnego Gaetano Donizettiego. Zabrzmia te niemiertelna pie O sole mio Eduarda Di Capui.
Na marginesie pragn doda, i analizujc genitur i progenitur tenorw, zauwayem pewn prawidowo: ojciec Kiepury by mynarzem, Pavarottiego piekarzem, za Pinderaka malarzem. Muzykologom polecam wic napisanie rozprawy: Wpyw mki
i malarstwa na ksztatowanie gosu tenorowego.
18 sierpnia 2017 roku oczekiwano przybycia zaburzanki (rodem z Rwne na Dawnych Kresach Rzeczypospolitej) Primadonny Delfiny Ambroziak solistki Teatru Wielkiego w odzi. Gwiazda sumitujc si, nie przypyna jednak do Krynicy-Zdroju. Owe zaburzenia/turbulencje zostay wynagrodzone publicznoci objawieniem si Joanny Moskowicz uczennicy Professoressy Delfiny. Moskowicz wicca triumfy parti Krlowej nocy na deskach Opery Narodowej w Warszawie, wspominaa o cennych radach udzielonych jej przez Professoress, i nie naley forsowa gosu. A rzucanie si na Tosk moe skoczy si tragicznie dla piewaczki tak samo jak dla gwnej bohaterki, ktra rwnie rzuca si w scenie finaowej... w odmty Tybru. Naley zatem pozwoli gosowi dojrze do pewnych partii. Urocza Moskowicz nie omieszkaa wspomnie o swoim yciu pozascenicznym, o narzeczonym, ktry jest wacicielem stajni. Obecnie mam 35 ogierw wyznaa Primadonna. O pardon, 36... liczc narzeczonego doda ze swad Pan Karol. Publiczno obojga nagrodzia gromkim miechem i brawami. Wraz ze swoim partnerem scenicznym, Tadeuszem Kopackim (tenor), Moskowicz uraczya nas kilkoma szlagierami z dzie Lehara i Starussa.
I wreszcie ostatniego dnia zaszczycili Gadyszowy salon niezmordowani: Katarzyna Laskowska (sopran) i Adam Sobierajski (tenor), ktrzy przez cay festiwalowy tydzie wcielali si pod krynick muszl koncertow w role Mrthy Eggerth i Jana Kiepury. Artyci wsplnie wykonali duet Co si dzieje, oszalej z Ksiniczki czardasza Imre Klm, za Sobierajski vel Kiepura niemiertelny szlagier patrona Festiwalu Brunetki, blondynki... (s. Marcella Halicz, muz. Rober Stolz) z filmu Ich liebe alle Frauen. Owacjom na stojco nie byo koca. Publiczno dopraszaa si o autografy solistw, za jeden kuracjusz z podziwem i niedowierzaniem spogldajc na Sobierajskiego zapyta To pan jest synem tego synnego Kiepury?.
Pan Karol wierny bywalec Gadyszowych Spotka z Artyst zauway, e cho kaw, poncz, rurki z kremem, lody, ptifurki, bajaderki czy papieskie kremwki mona byo naby w Kawiarni Starego Domu Zdrojowego, to on sam wybra inne krynickie delicje: gadyszwki Z krynickich sodkoci warto te odnotowa dam z fraucymeru Prezesoressy Gadysz, Mart Lizak, ktra niczym Przewodniczca Komisji Weryfikacyjnej zarzucaa przybyych goci wnikliwymi pytaniami. Wczeniej Marta Lizak uraczya krynick publiczno wystpujc jako skrzypaczka w barokowym koncercie Erbarme dich w Cerkwi Grekokatolickiej pw. w.w. Piotra i Pawa z udziaem Wiener Solisten Orchester oraz czeskiej solistki: Kateriny Hebelkovej (mezzosopran), ktra swoim uroczym, wyostrzonym gosem mogaby heblowa drewnian powa grekokatolickiej, krynickiej cerkwi. Jak wida, pasja wykonywania muzyki (a take podtrzymywania salonowych konwersacji) id w parze. Wszak artyst si nie jest, artyst si bywa! (C.K. Norwid).
Na koniec maa asocjacja. Podobnie jak w salonie XIX-wiecznej warszawskiej Poetessy Dziuni Juszczewskiej-Deotymy (ktra na kady salonowy popis wdziewaa inn kreacj, zalecajc artystkom, aby do jej salonu przychodziy w sukniach bkitnych) po XXI-wiecznej Krynicy kry anonimowy wierszyk w uwspczenionej nieco wersji:
"Przyjd do mnie Klejnocie
W abocie
We fraku
Utrefionym kaku
Na spotkanie z artyst
Z doborow asyst
Powiod ci do Gadyszki
Nie zapacisz adnej dyszki".
Moda si zmienia, tak jak kreacje prowadzcej krynickie Spotkania z Artyst, Prezesoressy Gadysz, o ktrej artowano, i zmienia kiecki jak markietanka. Jedno, co pozostaje niezmienne: wdzik kobiet, dobre wino, krynickie delicje i operowy piew.